Tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự

Trong xã hội hiện đại, việc bảo vệ quyền lợi của những người không thể tự quyết định hành vi do bệnh tật hoặc tình trạng sức khỏe tâm thần là vô cùng quan trọng. Tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự là thủ tục pháp lý giúp xác định tình trạng pháp lý của cá nhân, qua đó bảo vệ quyền lợi của họ và người thân. Để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này, bài viết sẽ giúp bạn đọc có góc nhìn cơ bản về thủ tục Tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự.

Mục lục thế nào là người mất Năng Lực Hành Vi Dân Sự? Giao dịch người mất năng lực hành vi dân sự xử lý thế nào? Thủ Tục Tuyên Bố Mất Năng Lực Hành Vi Dân Sự

1. Thế nào là người mất Năng Lực Hành Vi Dân Sự?

Căn cứ theo khoản 1 điều 22 Bộ Luật dân sự 2015 quy định về mất năng lực hành vi dân sự là: khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần.

Như vậy, dựa trên quy định trên, người mất năng lực hành vi dân sự là người   bị mắc bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi và có quyết định của tòa án tuyên bố người này là người mất năng lực hành vi dân sự dựa trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần.

2. Giao dịch người mất năng lực hành vi dân sự xử lý thế nào?

Đối với giao dịch của người mất năng lực hành vi dân sự, căn cứ theo khoản 2 điều 22 Bộ luật dân sư 2015 thì: Giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.

Người đại diện theo pháp luật ở đây là người giám hộ cho người bị mất năng lực hành vi dân sự được quy định theo khoản 1 điều 46 bộ luật dân sự 2015: Giám hộ là việc cá nhân, pháp nhân được luật quy định, được Ủy ban nhân dân cấp xã cử, được Tòa án chỉ định hoặc được quy định tại khoản 2 Điều 48 của Bộ luật này (sau đây gọi chung là người giám hộ) để thực hiện việc chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi (sau đây gọi chung là người được giám hộ)

3. Thủ Tục Tuyên Bố Mất Năng Lực Hành Vi Dân Sự

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ, hồ sơ gồm:

• Đơn yêu cầu: Theo mẫu số 01 Nghị quyết 04/2018/NQ-HĐTP . 

• Giấy tờ chứng minh: CCCD, CMND, hộ khẩu, giấy khai sinh của người bị yêu cầu. 

• Kết luận giám định: Từ cơ quan y tế có thẩm quyền hoặc yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định . 

Bước 2: Nộp hồ sơ

Nơi nộp: Tòa án nhân dân cấp huyện nơi người bị yêu cầu cư trú . 

Bước 3: Tòa án sẽ thụ lý và xem xét đơn theo quy định tại

Theo quy định tại Điều 363 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 thì:

Trường hợp xét thấy đơn yêu cầu và tài liệu, chứng cứ kèm theo đã đủ điều kiện thụ lý thì Thẩm phán thực hiện thông báo cho người yêu cầu về việc nộp lệ phí yêu cầu giải quyết việc dân sự trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được thông báo nộp lệ phí, trừ trường hợp người đó được miễn hoặc không phải nộp lệ phí theo quy định của pháp luật về phí, lệ phí;

Tòa án thụ lý đơn yêu cầu khi người yêu cầu nộp cho Tòa án biên lai thu tiền lệ phí yêu cầu giải quyết việc dân sự.

Theo quy định tại điều 366 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 thì:

Thời hạn chuẩn bị xét đơn yêu cầu là 01 tháng, kể từ ngày Tòa án thụ lý đơn yêu cầu, trừ trường hợp Bộ luật này có quy định khác. Trong thời hạn chuẩn bị xét đơn yêu cầu, Tòa án tiến hành công việc sau đây: Trường hợp xét thấy tài liệu, chứng cứ chưa đủ căn cứ để Tòa án giải quyết thì Tòa án yêu cầu đương sự bổ sung tài liệu, chứng cứ trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được yêu cầu của Tòa án; Trường hợp đương sự có yêu cầu hoặc khi xét thấy cần thiết thì Thẩm phán ra quyết định yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu, chứng cứ; triệu tập người làm chứng, trưng cầu giám định, định giá tài sản. Nếu hết thời hạn chuẩn bị xét đơn yêu cầu quy định tại khoản 1 Điều này mà chưa có kết quả giám định, định giá tài sản thì thời hạn chuẩn bị xét đơn yêu cầu được kéo dài nhưng không quá 01 tháng; Quyết định đình chỉ việc xét đơn yêu cầu và trả lại đơn yêu cầu, tài liệu, chứng cứ kèm theo nếu người yêu cầu rút đơn yêu cầu; Quyết định mở phiên họp giải quyết việc dân sự; Tòa án phải gửi ngay quyết định mở phiên họp giải quyết việc dân sự và hồ sơ việc dân sự cho Viện kiểm sát cùng cấp để nghiên cứu. Viện kiểm sát phải nghiên cứu trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ; hết thời hạn này, Viện kiểm sát phải trả hồ sơ cho Tòa án để mở phiên họp giải quyết việc dân sự; Tòa án phải mở phiên họp để giải quyết việc dân sự trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày ra quyết định mở phiên họp.

Bước 4: Tòa án ra quyết định

Tòa án ra quyết định chấp nhận tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự hoặc từ chối yêu cầu đó dựa trên chứng cứ và giám định.

Trên đây là bài viết của Công ty Luật TNHH Duy Tín về thủ tục tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự để bạn đọc tham khảo. Bài viết không nhằm tư vấn cho trường hợp vụ việc cụ thể nào, các quy định của pháp luật được dẫn chiếu trong bài viết đang có hiệu lực tại thời điểm đăng tải bài viết và có thể bị sửa đổi, bổ sung, thay thế tại thời điểm Quý khách đọc bài viết. Mọi vướng mắc hoặc có nhu cầu hỗ trợ các vấn đề pháp lý, vui lòng liên hệ: 0913.210.184 – 0966 902 665, hoặc gửi e-mail tới luatduytin@gmail.com để được hỗ trợ 24/24h.